معرفی کامل تنبک و بررسی انواع آن

یکی از ساز های کوبه ای، ساز تنبک می باشد. این ساز از دسته ساز های جام شکل است که ساز پوستی نیز به آن می گویند. ساز های جام شکل به ساز هایی مثل تنبک، داربوکا و … گفته می شود. به تنبک نام های دیگری نیز مثل دمبک، ضرب، تمبک، دندونک و … گفته می شود. برای اینکه با مقوله ساز شناسی آشنا شوید وارد بخش مورد نظر شوید.

در نام این ساز کوبه ای اختلاف هایی وجود دارد. برخی از افراد عقیده دارند که این ساز نامش تنبک بوده و به دلیل قلب به نام تمبک تبدیل شده است . اما برخی از افراد دیگر می گویند که اینگونه نبوده و از ابتدا نام این ساز تمبک بوده است. پیشینه ی تنبک به زمان قبل از اسلام بر می گردد. در نتیجه قدمت این ساز مرتبط به هزاران سال قبل می باشد.

افرادی که قصد دارند این ساز را فرا بگیرند باید حتما بتوانند از تمام انگشت های دست خود استفاده کنند و قدرت بالایی در زمینه ی تکنیکی داشته باشند. گروه های موسیقی در ایران استقبال زیادی از این ساز داشته اند و در بیشتر کنسرت ها از ساز تنبک استفاده می شود. به خصوص اگر کنسرت مربوط به موسیقی های سنتی باشد. در ضمن برای کسب اطلاعات بیشتر ، آشنایی و خرید آلات موسیقی وارد بخش مربوطه شوید.

اجزای تنبک

این ساز دارای ساختمان و اجزای خاصی می باشد که این اجزا را برای شما معرفی می کنیم. در قدیم این ساز از جنس های سفال، چوب و فلز ساخته می شد. اما در حال حاضر این ساز تنها از چوب ساخته می شود. اجزای این ساز متشکل شده از تنه، پا، گلویی، پوست، دهانه بزرگ و کوچک.

در مورد وزن این ساز باید بدانید که تنبک دارای وزن ها و اندازه های مختلفی می باشد. زیرا این ساز را افراد با داشتن سن 4 سال تا 70 سال می توانند آموزش ببینند. به همین سبب باید مطابق با قدرت هر فرد ساخته شود.

برای نواختن این ساز می توان از ده انگشت استفاده کرد. هماهنگی انگشت ها در نواختن این ساز بسیار مهم می باشد. زیرا این هماهنگی می تواند موسیقی دلنشینی را به گوش شنوندگان هدیه دهد. این ساز یکی از ساز های کامل در انواع ساز های کوبه ای می باشد. این ساز نسبت به گذشته تحول زیادی یافته است به همین سبب در حال حاضر می توان از این ساز به عنوان یک ساز مستقل و تک نواز استفاده کرد.

نحوه ی ساخت و اجرا

برای ساخت این ساز می توان از چوب گردو و یا توت استفاده کرد. برخی از اساتید موسیقی عقیده دارند که چوب گردو از چوب توت برای ساخت این ساز بهتر می باشد. زیرا پوب گردو مقاوم و مستحکم است. همچنین این چوب رگه هایی دارد که می تواند زیبایی این ساز را افزایش دهد. زمانی سازندگان این ساز ، چوب مورد را انتخاب کردند باید پوست آن را بکنند و شکل مورد نظر این ساز را تهیه کنند. زمانی که شکل دهی این ساز به پایان رسید، باید آن ها را به مدت 4 ماه درون قسمت خاصی قرار دارد و به آن دست نزد. بعد از گذشت این زمان باید ساز را در حدود یک سال در فضای آزاد قرار داد. بعد از گذشت این زمان ها، اکنون ساز مورد نظر آماده است که پوست بر روی آن کشیده شود.

نکته قابل توجه

برخی از سازندگان قصد دارند که ساز خود را به شکل زیبایی در آوردند به همین سبب از خراطی و خاتم کاری های خاص بهره می گیرند. این امر باعث می شود که زیبایی آن دو چندان شود و قیمت بالاتری را نیز به خود بگیرد. خاتم کاری و خراطی می تواند بر روی تنه یا نفیر آن و یا بر هر دو قسمت انجام شود.از مهم ترین سازندگان این ساز می توان به محبی، همتی، خراشادی و … اشاره کرد.

افراد برای نواختن این ساز می نشینند و ساز را بر روی پا خود قرار می دهند. فرد نوازنده پای چپ را کمی جلوتر قرار می دهد و پنجه ی پا خود را به عنوان تکیه گاه قرار می دهند. در این صورت فرد باید دست راست خود را در قسمت راست ساز و دست چپ را در بالای آن قرار دهند. به این صورت افراد می توانند به ساز احاطه ی کامل داشته باشند و بتوانند از هر ده انگشت خود استفاده کنند. همچنین با این حال می تواند از تمام قسمت های پوست روی ساز اعم از کنار، میان، مرکز آن استفاده کنند و اقدام به نواختن کنند.

انواع تنبک

تنوع تنبک ها در گذشته مختصر به جنس چوب مورد استفاده و یا جنس پوست آن می شد. در واقع این ساز در قدیم به صورت های ساده ساخته می شد. اما تنبک ها در حال حاضر انواع گوناگونی دارند. که در این قسمت شما را با آن ها آشنا می کنیم.

تنبک یک تکه

یکی از انواع این ساز، تنبک یک تکه می باشد. این نوع از تنبک ها به وسیله ی یک تکه چوب ساخته می شد که بسیار کار زمان بر و سختی بود. امروزه دیگر این نوع از ساز کمتر دیده می شود. زمانی که چوب یک تکه به شکل تنبک در آمد، پوست مورد نظر روی آن کشیده می شود.

تنبک چند تکه

این تنبک از چند تکه جدا از هم تشکیل شده است که بعد از آماده شدن به یک دیگر چسبانده می شوند. زمانی که بدنه ی این ساز آماده شد، پوست روی آن کشیده می شود. ساخت این نوع از ساز ، نسبت به نوع یک تکه ی آن آسان تر می باشد.

تنبک فایبری

این نوع از ساز، از فایبر گلاس و یا پلاستیک فشرده ساخته می شود. این تنبک ها به راحتی ساخته می شوند، اما از نظر بسیاری از اساتید موسیقی، قابل قبول نمی باشد. دلیل مخالفت اساتید با این نوع از ساز، جنس آن می باشد که از نظر آن ها صدای دلنشینی را به ارمغان نمی آورد.

تنبک ترکه ای

این نوع از ساز های کوبه ای، از ترکه ها و تکه های زیادی تشکیل شده است. با استفاده از این ترکه ها می توان تنبکی سبک و راحت تولید کرد. این ساز به دلیل سبک بودن از انواع دیگر آن بهتر می باشد. در انتها باید بگوییم اگر قصد خرید تنبک دارید می توانید همین الان وارد بخش مربوطه شوید و با انواع تنبک آشنا شوید و از قیمت بروز شده آنها اطلاعات کسب کنید.