ساز تنبک چیست [بررسی انواع تنبک]

ساز تنبک چیست: ساز تنبک یکی از پرطرفدارترین سازهای کوبه ای ایرانی محسوب می شود. این ساز ضربی به شکل جام می باشد که در این پست می خواهیم در مورد آن صحبت کنیم و اطلاعات کاملی در این رابطه تقدیم حضورتان کنیم. پس در ادامه با ما در وبسایت بیتستان همراه باشید.

ساز تنبک چیست

ساز تنبک یکی از سازهایی کوبه ای است که یک ساز پوستی محسوب می شود و شبیه به سازهای مثل داربوکا می باشد. ساز تنبک را با نام های دیگری مثل ضرب ، تمبک ، دندونک و … میشناسند. در نحوه بیان نام این ساز کوبه ای اختلاف هایی وجود دارد. برخی از افراد عقیده دارند که نام این ساز تنبک بوده و به مرور زمان به تمبک تبدیل شده است. اما برخی از افراد می گویند که اینگونه نبوده و از ابتدا نام این ساز تمبک بوده است. پیشینه ی تنبک به زمان قبل از اسلام بر می گردد. در نتیجه قدمت این ساز مربوط به هزاران سال قبل است. در ضمن اگر نمی دانید داربوکا چیست همین الان روی لینک آبی رنگ کلیک کنید تا اطلاعات کاملی در این رابطه کسب کنید.

علاقه مندان به یادگیری ساز تنبک باید بتوانند به صورت همزمان از تمام انگشت های دست خود استفاده کنند البته این موضوع با تمرین و استمرار در یادگیری به صورت ناخوداگاه انجام می شود. دقت و سرعت نواختن در این ساز یکی از مهمترین نکات در اجرای آن است. این ساز در بین گروه های موسیقی سنتی در ایران طرفداران زیادی دارد و جز آن دسته سازهایی است که تقریبا در بیشتر کنسرت های موسیقی سنتی به عنوان ساز پایه از آن استفاده می شود. حسین تهرانی یکی از برجسته ترین نوازندگان تنبک در ایران محسوب می شود.

جنس و وزن ساز تنبک

این ساز دارای ساختمان و اجزای خاصی است که در ادامه به بررسی بیشتر آن خواهیم پرداخت. در گذشته ساز تنبک از جنس سفال، چوب و فلز ساخته می شد اما در حال حاضر این ساز تنها از چوب ساخته می شود. اجزای تشکیل دهنده این ساز عبارت اند از تنه، پا، گلویی، پوست، دهانه بزرگ و کوچک. ساز تنبک دارای وزن ها و اندازه های مختلفی است و هر کس با توجه به میانگین سنی و همچنین توان فردی می تواند از اندازه های مختلف این ساز استفاده کند. برای همین اندازه و وزن این ساز مطابق با هر فرد می تواند متفاوت باشد.

برای نواختن این ساز می توان از ده انگشت استفاده کرد و هماهنگی انگشت ها در نواختن این ساز بسیار مهم می باش. زیرا این هماهنگی می تواند احساس مثبتی در مخاطبان ایجاد کند. این ساز نسبت به گذشته تحول زیادی یافته است به همین سبب در حال حاضر می توان از این ساز به عنوان یک ساز مستقل و تک نواز استفاده کرد.

نحوه ی ساخت تنبک

برای ساخت ساز تنبک می توان از چوب گردو و یا توت استفاده کرد. برخی از اساتید موسیقی عقیده دارند که چوب گردو گزینه مناسب تری از چوب توت برای ساخت این ساز می باشد. زیرا چوب گردو مقاوم و مستحکم تر است. همچنین این چوب رگه هایی دارد که می تواند زیبایی این ساز را افزایش دهد. زمانی که فرم دهی ظاهری این ساز به پایان رسید، باید آن را به مدت 4 ماه در جایی محفوظ نگهداری کرد و به آن دست نزد. بعد از گذشت این زمان باید ساز را در حدود یک سال در فضای آزاد قرار داد. بعد از گذشت مدت زمان، ساز تنبک آماده استفاده است و پوست روی آن نصب می شود.

امروزه بسیاری از تولید کنندگان ساز تنبک به دلیل رقابت بالا در بازار ، ساز تنبک را با طرح های زیبا و متفاوت تری نسبت به قبل تولید می کنند و مراحلی مثل خراطی و خاتم کاری برای زیباتر به نظر رسیدن این ساز استفاده می کنند. این امر باعث می شود که زیبایی ساز تنبک دو چندان شود و ارزش مادی آن بیشتر از قبل شود. خاتم کاری و خراطی می تواند بر روی تنه یا نفیر آن و یا بر هر دو قسمت انجام شود.

برای نواختن این ساز افراد، می نشینند و ساز را بر روی پا خود قرار می دهند. فرد نوازنده پای چپ را کمی جلوتر قرار می دهد و پنجه پا خود را به عنوان تکیه گاه قرار می دهد. در این صورت فرد باید دست راست خود را در قسمت راست ساز و دست چپ را در بالای آن قرار دهد. به این صورت افراد می توانند به ساز تسلط کامل داشته باشند و بتوانند از هر ده انگشت خود استفاده کنند. همچنین با این روش افراد می توانند از تمام قسمت های پوست روی ساز اعم از کنار، میان، مرکز آن استفاده کنند و اقدام به نواختن کنند. در ضمن اگر به ساز تنبک علاقه دارید و میخواهید ریتم تنبک و شیش و هشت را به صورت آماده دریافت کنید تا در همنوازی خود از آن استفاده کنید همین الان روی لینک آبی رنگ کلیک کنید.

انواع ساز تنبک

ساز تنبک هم همانند بسیاری از سازها انواع مختلفی دارد که در گذشته فقط محدود به جنس بدنه و پوست آن می شد. اما در حال حاضر ساز تنبک انواع گوناگونی دارد که در ادامه معروف ترین آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

• تنبک یک تکه
• تنبک چند تکه
• تنبک فایبری
• تنبک ترکه ای

تنبک یک تکه

یکی از انواع این ساز، تنبک یک تکه می باشد. در گذشته این نوع از تنبک ها به وسیله یک تکه چوب ساخته می شد که بسیار کار زمان بر و سختی بود. امروزه این نوع از ساز کمتر دیده می شود.

تنبک چند تکه

این تنبک از چند تکه جدا از هم تشکیل شده است که بعد از آماده شدن به یک دیگر چسبانده می شوند. زمانی که بدنه این ساز آماده می شود، پوست روی آن کشیده می شود. ساخت این نوع از ساز ، نسبت به تنبک یک تکه آسان تر است.

تنبک فایبری

این نوع از ساز، از فایبر گلاس و یا پلاستیک فشرده ساخته می شود. این تنبک ها به راحتی ساخته می شوند، اما از نظر بسیاری از اساتید موسیقی، قابل قبول نیست. دلیل مخالفت اساتید با این نوع از ساز، جنس آن است که از نظر آن ها صدای دلنشینی را به ارمغان نمی آورد.

تنبک ترکه ای

این نوع از ساز های کوبه ای، از ترکه ها و تکه های زیادی تشکیل شده است. با استفاده از این ترکه ها می توان تنبکی سبک و راحت تولید کرد. این ساز به دلیل سبک بودن از انواع دیگر آن بهتر است.

نتیجه گیری

در نهایت در این مقاله سعی کردیم که به زبان ساده ساز تنبک را مورد بررسی قرار دهیم. این مقاله یکی از عناوین مهم در دسته بندی ساز شناسی می باشد که می توانید آن را مشاهده کنید. اگر این مقاله برای شما مفید بود آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و نظر خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.